Kitesurfen gaat niet zonder wind, maar weten we eigenlijk wel welke factoren invloed hebben op de wind? Wind is een natuurlijke luchtbeweging van de atmosfeer en ontstaat door horizontale luchtdrukverschillen. Echter zijn er veel factoren als obstakels, temperatuur en het landschap die van invloed kunnen zijn op de wind.

Het verschilt per locatie wat voor windeffecten je tegen kunt komen. Zo heb je vast weleens gehoord van de ‘Cape Doctor’, een zuidoostenwind die over de Table Mountain blaast en zorgt voor het bekende en magische ‘tablecloth’ (=tafelkleed) effect. Met deze wind komt er een wolkendek boven de Table Mountain te liggen wat lijkt op een kleed. Zodra deze wolk zichtbaar wordt is de kans groot dat de wind er elk moment aan kan komen.

Een aantal lokale windeffecten op een rij

• Venturi effect (trechter effect)

Het Venturi effect ontstaat als de wind tussen 2 obstakels (bv. gebouwen of bergen) door geperst wordt. Door deze obstakels ontstaat er een vernauwing waar de wind ineens doorheen moet, er moet dus meer wind door een kleinere oppervlakte heen. Dit zorgt ervoor dat de wind op dit punt toeneemt. Het effect kan zorgen voor wat extra wind op bepaalde spots (bv. bij het Gardameer).

• Het compressie effect

Het compressie effect treedt ook op bij obstakels alleen gaat de wind hier over de obstakels heen in plaats van er tussendoor. De wind waait tegen een obstakel aan en drukt zich samen voordat het over het obstakel heengaat. Vlak voor het object ontstaat turbulentie wat zorgt voor een ‘updraft’. De windsterkte neemt hier dus toe om over het obstakel te kunnen komen en zorgt ervoor dat een kite meer lift krijgt. Dit kan bijvoorbeeld optreden bij dijken. Loop dus nooit zomaar even met je kite een dijk of duin op.

• Het baai-effect

Als de kustlijn van de baai verhoogd is of als er veel obstakels omheen staan, wordt de wind in de richting van het baai afgebogen. Het kan dus goed zijn dat het op verschillende plekken in de baai lijkt alsof de wind uit een andere richting komt. In grote baaien vind je vaak kitesurfers en andere windliefhebbers aan de rand van de wind. Er treedt een combinatie van convergentie en wrijving op waar de luchtstroom het aardoppervlak ontmoet. Dit kan resulteren in een lichte toename van de wind en een draaiende windrichting.

• Windschaduw en turbulente stroming

Dit effect treedt op achter obstakels. De wind is dynamisch en onvoorspelbaar, hij kan turbulent worden, draaien en harder of zachter worden. Dit kan bijvoorbeeld voorkomen als je een downwinder doet en langs een eiland vaart. Achter het eiland (obstakel) is de wind zo goed als weg. Of neem een spot met aflandige wind waar het op het strand lijkt alsof het amper waait maar verderop het water de wind goed aanstaat.

Thermische wind

Opstijgende warme lucht wordt thermiek genoemd. Hierdoor ontstaan luchtdrukverschillen en daardoor ontstaat wind. Voorbeelden van thermische winden zijn zeewind en landwind.

• Zeewind

Er zijn veel factoren die een zeewind kunnen veroorzaken maar in de basis ontstaat het wanneer er een groot verschil is in de temperatuur van het land en van de zee. Het land warmt op gedurende de dag maar het zeewater warmt niet zo snel op. De lucht boven land stijgt op (warme lucht stijgt) waardoor de lucht aan de grond verdwijnt en er een thermisch lagedrukgebied boven land ontstaat. De lucht aan de grond moet worden aangevuld, anders ontstaat er een vacuüm, en dus komt er een luchtstroming vanaf zee op gang.

• Landwind

De volgende nacht kan het tegenovergesteld van zeewind gebeuren. Het land wordt nu kouder dan het zeewater en er ontstaat een stroming van land naar zee. De lucht boven zee blijft warm en stijgt op. De lucht boven land wordt dan naar de zee getrokken. Het verschil in temperatuur is ’s nachts echter minder groot dan overdag waardoor de landwind minder prominent aanwezig is. Landwind is de tegenhanger van zeewind. 

Winddichtheid (wind density)

Vraag je je weleens af waarom je in Noord Europa al met 20 knopen met je 9 meter vaart maar bijvoorbeeld in Zuid-Afrika of Brazilië pas met 25 knopen? Wind wordt niet alleen beïnvloed door hoogte, het wordt dunner en sneller met de hoogte, maar het wordt ook dichter als het koud is. We meten de wind vaak in windsnelheid maar net zo belangrijk is de winddichtheid. Een lage winddichtheid heeft niet zoveel kracht als een hoge winddichtheid. Warme bestemmingen hebben doorgaans een lage winddichtheid. Dit gaat echter niet altijd op. Kaapstad is een warme bestemming maar het water daar is een stuk kouder waardoor de wind dichter is. Hierdoor staat Kaapstad bekend om de extreme en krachtige wind.

Lees ook: Deze 15 kitesurf-types kom je tegen op het strand